Μπαταρία αυτοκινήτου
Από τη στιγμή που διαβάζετε αυτό το άρθρο, υποθέτουμε οτι γνωρίζετε πάνω – κάτω τι ρόλο παίζει η μπαταρία σε ένα αυτοκίνητο
Πως λειτουργεί η μπαταρία του αυτοκινήτου
Η μπαταρία ή αλλιώς συσσωρευτής είναι το ηλεκτρικό εξάρτημα που μπορεί να αποθηκεύει ηλεκτρισμό για μελλοντική χρήση σε μορφή χημικής ενέργειας. Η τάση από την αποθηκευμένη χημική ενέργεια προκαλείται όταν δύο ανόμοια υλικά όπως οι θετικές και οι αρνητικές πλάκες εμβαπτίζονται στον ηλεκτρολύτη. Μετατρέπεται σε ηλεκτρική, όταν δημιουργηθεί κύκλωμα μεταξύ των θετικών και των αρνητικών ακροδεκτών. Όταν μια μπαταρία συνδεθεί με φορτίο, το οποίο χρειάζεται ηλεκτρισμό, όπως η μηχανή του οχήματος, ρέει ρεύμα από την μπαταρία. Η μπαταρία αρχίζει να αποφορτίζεται, σε αυτό το σημείο επεμβαίνει το δυναμό, μια συσκευή που επιστρέφει στον συσσωρευτή το ρεύμα που καταναλώθηκε ώστε να μην «ξεμένουμε».
Παραστατικά, μπορούμε να πούμε πως η μπαταρία του αυτοκινήτου πρέπει να κάνει 2 πράγματα :
1ον. Να δώσει ρεύμα μεγάλης έντασης για 3-15 δευτερόλεπτα για την εκκίνηση του αυτοκινήτου. Όπως πχ όπως ένας δρομέας στίβου που κάνει ένα γρήγορο sprint βάζοντας όλη του τη δύναμη και ταχύτητα. Αυτά είναι τα Αμπερ ψυχρής εκκίνησης (CCA)
2ον. Να δίνει ρεύμα μικρής έντασης, σταθερά για πολλή ώρα. Όπως πχ ένας δρομέας μακρυνών αποστάσεων ο οποίος τρέχει με σταθερό ρυθμό για πολλές ώρες. Aυτό είναι η εφεδρική χωρητικότητα αποθέματος (Reserve Capacity ΑΗ).
Μεγέθη μπαταριών
Οι μπαταρίες ανάλογα με την χωρητικότητά τους ξεκινούν από 38 αμπέρ (Ah) για τα πιο μικρά οχήματα, από 50-70 Ah μεσαίου τύπου, 70-100 Ah και πάνω για οχήματα υψηλών απαιτήσεων.Φορτηγά και βαρέα οχήματα φέρουν μπαταρίες ανω των 120Αh συνήθως ανα ζεύγη. Τα οχήματα που διαθέτουν σύστημα start – stop εξοπλίζονται με μπαταρίες που διαθέτουν το διπλάσιο επίπεδο αντοχής σε σχέση με τις συμβατικές και οι χωρητικότητα τους ξεκινάει από τα 60 Ah. Αν και αρκετοί τύποι οχημάτων μπορούν να πάρουν σχεδόν όλα τα μεγέθη των μπαταριών, σας συμβουλεύουμε πριν την αντικατάστασή της να ανατρέξετε στο εγχειρίδιο χρήσης του οχήματος σας.
Αυτοκίνητα συμβατικής τεχνολογίας
Σε αυτοκίνητα συμβατικής τεχνολογίας ή στα πολύ παλιά μοντέλα (20 χρόνια πίσω), η βασική χρήση της μπαταρίας είναι για την εκκίνηση του οχήματος. Ελάχιστα χρησιμοποιείται για την υποστήριξη του ηλεκτρολογικού συστήματος του αυτοκινήτου, ενώ αποτελεί σημαντικό κομμάτι του. Τα παλαιότερα αυτοκίνητα είχαν απλούστερο και λιγότερο “φορτωμένο” ηλεκτρολογικό σύστημα. Ο αριθμός των υποσυστημάτων τα οποία ήταν εξαρτώμενα από τη μπαταρία ήταν πολύ λίγα.
Στα αυτοκίνητα συμβατικής τεχνολογίας, ο βασικός ρόλος της μπαταρίας είναι να δώσει ρεύμα μεγάλης έντασης για λίγα δευτερόλεπτα, για να εκκίνησει τον κινητήρα του αυτοκινήτου.
Aυτοκίνητα με σύστημα Start-Stop ή μικρουβριδική τεχνολογία
Τα οχήματα με σύστημα start – stop, διακόπτουν και εκκινούν αυτόματα τον κινητήρα όταν μπει η νεκρά ταχύτητα, π.χ στο κόκκινο φανάρι, ώστε να μειώνονται η κατανάλωση καυσίμου και οι εκπομπές ρύπων. Η μπαταρία που διαθέτουν αυτά τα οχήματα, είναι ιδιαίτερα ενισχυμένη ώστε η διαδικασία άναψε-σβήσε να γίνεται άπειρες φορές. Αυτό ο τύπος μπαταρίας κοστίζει περισσότερο. Η μπαταρία αποτελεί τη βάση της σωστής λειτουργίας του αυτοκινήτου. Υποστηρίζει σε μεγάλο βαθμό όλο το ηλεκτρολογικό και ηλεκτρονικό σύστημα του οχήματος. Υπάρχουν πάρα πολλά συστήματα που τροφοδοτούνται με ρεύμα, πάρα πολλές μονάδες ελέγχου κλπ. Σε κάποια οχήματα υπάρχουν και ειδικοί αισθητήρες στο χώρο της μπαταρίας. Οι αισθητήρες αυτοί, είναι επιφορτισμένοι με μετρήσεις και ελέγχους της μπαταρίας και των υποσυστημάτων. Αν παρουσιαστεί η παραμικρή υπολειτουργία της μπαταρίας, το σύστημα ενημερώνει τον οδηγό. Λόγω του μεγάλου αριθμού των ηλεκτρονικών εξαρτημάτων που υπάρχουν στα σημερινά οχήματα, επιβάλλεται αύξηση στην εφεδρική χωρητικότητα των μπαταριών (Reserve Capacity). Αυτό μας οδηγεί σε μπαταρίες ΜΗ συμβατικής τεχνολογίας. Οι μπαταρίες για τα σύγχρονα αυτοκίνητα πρέπει να παρέχουν μεγάλη ένταση ρεύματος για πολλαπλές εκκινήσεις, αλλά και να έχουν μεγάλη εφεδρική χωρητικότητα για να μπορούν να υποστηρίξουν το ηλεκτρολογικό και ηλεκτρονικό σύστημα του οχήματος.
Η αγορά των συμβατικών μπαταρίών μολύβδου οξέος (απλές ή με επιστρώσεις ασβεστίου) φθίνει σημαντικά. Αυξάνεται ραγδαία η χρήση μπαταριών EFB (Enhanced Flooded Battery) και AGM (absorbent glass mat).
Αυτές οι μπαταρίες τοποθετούνται από τους κατασκευαστές σε όλο και περισσότερα μοντέλα αυτοκινήτων. Οι μπαταρίες EFB & AGM έχουν εξαιρετικές επιδόσεις, μεγάλη αντοχή και δυνατότητες που δεν μπορούν να συγκριθούν με τις απλές μπαταρίες μολύβδου – οξέος. Τα σύγχρονα αυτοκίνητα είναι εξοπλισμένα αποκλειστικά με μπαταρίες τεχνολογίας EFB ή AGM.
Καθέ πότε χρειάζεται αλλαγή η μπαταρία του αυτοκινήτου;
Η μπαταρία με συνήθη χρήση διαρκεί απο 3 έως 6 χρόνια. Μερικές φορές περισσότερο αναλόγως τη χρήση του οχήματος και την ποιότητα της μπαταρίας. Οι περισσότερες έχουν εγγύηση 1 – 4 χρόνια.
Πως καταλαβαίνω οτι η μπαταρία θέλει αλλαγή;
Η δυσκολία εκκινησης του κινητήρα είναι το πιο τρανταχτο παράδειγμα. Αν αντιληφθείς ότι ο φωτισμός του οχήματος δεν είναι δυνατός, είναι προειδοποίηση για τη ζωή της μπαταρίας. Αν το πρωί προσπαθείς χωρίς επιτυχία να βάλεις μπρός και ακούγεται ένα κροτάλισμα (τρρρρρ) ανοιγμα-κλεισιμο ρελε μίζας. Μια επίσκεψη στο ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΟ για έναν δωρέαν έλεγχο είναι ο καλύτερος τρόπος για να προλάβετε δυσάρεστες καταστασεις.
Πως να φροντίσω τη μπαταρία για να αντέξει περισσότερο;
Οι κυριότεροι παράγοντες που φθίνουν την μπαταρία είναι τέσσερις:
- Απέφυγε όσο μπορείς τους βίαιους κραδασμούς από προσκρούσεις σε πεζοδρόμια και λακκούβες. Είναι ικανές να προκαλέσουν ανεπανόρθωτή βλάβη ακόμη και στη νέα σου μπαταρία. Η πιο συνηθισμένη βλάβη είναι η βλάβη στοιχείου, ή το κόψιμο της γέφυρας στο εσωτερικό της μπαταρίας.
- Οι χαμηλές αλλά και οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες επηρεάζουν αρνητικά την μπαταρία. Φροντιστε τουλάχιστον το καλοκαίρι να στευθμεύετε υπό σκιάν.
- Όταν στις εντος πόλης μετακινήσεις, σε διαδρομές με πυκνή κίνηση και αργούς ρυθμούς γίνεται χρήση διαφόρων συσκευών ψυχαγωγίας, κλιματισμού ή άλλων συστημάτων, καταναλώνεται αρκετή ενέργεια ενώ η μπαταρία δεν προλαβαίνει να φορτιστεί πλήρως. Ετσι μειώνεται συνεχώς η διάρκεια και η απόδοσή της. Σε τέτοιες περιπτώσεις προτείνουμε περιοδικό έλεγχο και φόρτιση κορεσμού στην μπαταρίας σας. Επισκεφθείτε μας για λεπτομέριες.
- Αποφεύγετε την παρατεταμένη ακινησία. Η ακινησία του οχήματος προκαλεί φθορές στο όχημα και ειδικα στην μπαταρία. Συνιστούμε 40 λεπτα κίνησης 1 φορά την εβδομάδα για οχήματα που τελούν υπό ακινησια. ΜΗΝ βαζεται μπροστα το αυτοκινητο για 5 λεπτά και μετα το σβήνετε. ΕΙΝΑΙ ΛΑΘΟΣ ΤΑΚΤΙΚΗ που μονο κακό κάνει στην μπαταρία.
Τι να προσέξω κατά την επιλογή νέας μπαταρίας;
Ελέγξτε τα χαρακτηριστικά της μπαταρίας όπως,
- μέγεθος ( μιλήσαμε στην αρχή του άρθρου)
- χωρητικότητα σε αμπερώρια (Ah). Ἠ θα ακολουθήσεις τις οδηγίες του κατασκευαστή, ή συζήτησε το οδηγικό σου προφίλ με τον τεχνικό για βέλτιστη λύση.
- ισχύς εκκίνησης μπαταρίας (EN ή CA ή CCA) δηλαδή πόσο ρεύμα μπορεί να δώσει κατά την εκκίνηση στον κινητήρα,
- Την αναγραφόμενη ημερομηνία κατασκευής που πρέπει να εμφανίζεται στη μπαταρία. Οι περισσοτεροι κατασκευαστές την αναγράφουν.
Να βάλω διαφορετική μπαταρία απο αυτή που προτείνει ο κατασκευαστής;
Το κάθε όχημα διαθέτει συγκεκριμένο χώρο για την μπαταρία. Σε αρκετά αυτοκινητα ταιριάζει μέγεθος μεγαλύτερο κατά ενα box size ή ακομη και κατα 2. Σε άλλα όχι. Μπορείς να επιλέξεις μπαταρία με περισσότερα CCA ή με περισσότερα αμπερώρια Ah. Aν χρησιμοποιεις exrta εξοπλισμό ή συσκευές με σβηστό κινητήρα τότε σίγουρα χρειάζεσαι μεγαλύτερη μπαταρία. Συμβουλέψου τον τεχνικό σου για το τι θα επιλέξεις.